Ο νόστος με τα μάτια της ψυχής

 Joseph Wright of Derby, 1783 - 1784 

Οι ερωτήσεις συνεχίζονται. Ο προβληματισμός μας γύρω από τα πρόσωπα της Οδύσσειας φαίνεται να μη σταματά ποτέ. Αυτή τη φορά ο νόστος, όταν δεν πραγματώνεται είναι στο κέντρο των σκέψεών μας. Όταν λοιπόν ο νόστος δεν γίνεται κατορθωτός, τότε επεμβαίνουν "τα μάτια της ψυχής" και τον κάνουν πραγματικό. Και τούτο συμβαίνει στην περίπτωση του Οδυσσέας, του Τηλέμαχου και της Πηνελόπης. Τούτο είναι που τους συνέχει, όσο μακριά και αν βρίσκονται.

Όσες θάλασσες, ωκεανοί, χώρες και ήπειροι και αν χωρίζουν κάποιους ανθρώπους, την αγάπη τους δεν θα την εμποδίσει τίποτα και κανένας. Όπως με τον Οδυσσέα, τον Τηλέμαχο και την Πηνελόπη. Με τα μάτια της ψυχής τους μπορούν να χαλάσουν κάθε εμπόδιο και να κοιτάξουν ο ένας τον άλλον σα να είναι δίπλα-δίπλα.

ΜΑΡΙΑ ΜΠΑΛΛΑ
Α3

O Οδυσσέας είναι εγκλωβισμένος φυλακισμένος σε ένα πανέμορφο νησί. Nιώθει μόνος, δυστυχισμένος και από τους δικούς του ανθρώπους χωρισμένος. Tο νόστο καταφέρνει να έχει μόνο με "τα μάτια της ψυχής του". Mόνο με την καρδιά και τις αναμνήσεις του. Όπου και να βρίσκεται, ο Nόστος είναι πάντα μέσα του. Mπορεί να μην πατά το χώμα της Ιθάκης, μπορεί να μην βλέπει τους αγαπημένους του, αλλά τα "μάτια της ψυχής του" και βλέπουν και βρίσκονται στην Ιθάκη.  

O Τηλέμαχος και η Πηνελόπη είναι έγκλειστοι, αιχμάλωτοι και εγκλωβισμένοι στο ίδιο τους το σπίτι. Tο παλάτι για αυτούς έγινε κελί γεμάτο θλίψη, απόγνωση και φόβο. Aπό τη φυλακή αυτή δραπετεύουν μόνο "με τα μάτια της ψυχής τους". Tον Οδυσσέα τον κουβαλάνε επάνω τους, μέσα τους, χωρίς  να τον έχουν. Tον έχουν πάντα κοντά τους με τα μάτια της ψυχής τους, μυαλού και της καρδιάς τους.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΜΒΡΙΩΤΗΣ

Α3

Όταν ο νόστος δεν γίνεται κατόρθωτος, τότε επεμβαίνουν "τα μάτια της ψυχής" και τον κάνουν πραγματικό. Αυτό συμβαίνει και στις τρεις περιπτώσεις. Όλοι σκέφτονται πότε θα ξανανταμώσουν. Παρηγορούνται με την ελπίδα, την δύναμη και την υπομονή. Ο Τηλέμαχος και η Πηνελόπη κουβαλούν τον Οδυσσέα πάνω τους, χωρίς να είναι μαζί τους αλλά με την σκέψη τους. Ο Οδυσσέας σκέφτεται τις αναμνήσεις του και νοσταλγεί, ανυπομονεί να γυρίσει πίσω και να ξανασμίξει με την οικογένεια του. Δραπετεύουν με τα μάτια της ψυχής, αφού είναι εγκλωβισμένοι σε διαφορετικά κελιά.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΙΤΑ

Α3

Angelica Kauffman, 1776

Ο Οδυσσέας στέκεται σα ψηλό δέντρο πάνω στο κελί του και προσπαθεί να ξεφύγει μέσα από τα κάγκελα. Προσπαθεί να δει την οικογένειά του, τους συγγενείς του. Το ίδιο κάνει και η οικογένειά του. Νιώθουν ότι τον κουβαλούν απάνω τους ακόμα και όταν απουσιάζει. Έχουν και οι τρεις τους την αγωνία ότι θα βρεθούν, θα είναι ξανά μαζί. Η Πηνελόπη με τον Τηλέμαχο δεν τους περνάει από το μυαλό τους ότι δε ζει, ζει και βασιλεύει, γιατί ο Οδυσσέας ακόμα κι εκεί δε χάνει τη δύναμή του, ξέρει πως κάποια στιγμή θα επιστρέψει στην πατρίδα του. Ποτέ δε χάνονται να ανταμώνονται όπου και αν είναι, γιατί αυτό που τους δίνει δύναμη είναι η υπομονή και η ελπίδα τους. 

ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Α4

Οι άνθρωποι όσα χιλιόμετρα, όσες θάλασσες, όσοι ωκεανοί και να τους χωρίζουν και πάλι αυτοί μπορούν να συναντηθούν. Να σμίξουν ξανά μέσα από τα μάτια της ψυχής τους. Στην περίπτωση του Οδυσσέα και της Πηνελόπης ο νόστος ήταν αυτός που τους ένωνε. Σμίγανε κάθε μέρα, κάθε νύχτα, κάθε λεπτό με την ψυχή και την καρδιά τους, μέχρι τον τελικό ερχομό του Οδυσσέα στην πατρίδα του, στην Ιθάκη.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Α3

Όταν ο νόστος δεν γίνεται κατορθωτός τότε επεμβαίνουν ''τα μάτια της ψυχής μας''. Ο Οδυσσέας βρίσκεται στην Ωγυγία φυλακισμένος από τα πάντα. Είναι μακριά από την οικογένειά του, χωρισμένος από τα πάντα, ακόμα και από το παλάτι του. Στην ουσία η Ωγυγία ήταν ένα κελί και όχι νησί, τούς χώριζαν μίλια μακριά. Πώς όμως θα μπορούσαν να ειδωθούν ο ένας με τον άλλο; Μόνο με τα μάτια της ψυχής τους, δηλαδή με τις αναμνήσεις τους.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΟΛΤΟΠΟΥΛΟΣ

Α4 

Αυτό συμβαίνει με τα μάτια της ψυχής τους. Της Πηνελόπης και του Τηλέμαχου μοναδική τους παρηγοριά, ελπίδα και αυτό που τους έδινε δύναμη και υπομονή ήταν η αντάμωση με τον Οδυσσέα. Ο Οδυσσέας απ΄την άλλη τους κουβαλάει πάνω του και περιμένει τη στιγμή που θα είναι κοντά τους. Έτσι αφού δεν μπορούν να είναι μαζί, φαντάζονται με τα μάτια της ψυχής τους, γιατί είναι ένας τρόπος με τον οποίο νιώθουν ο ένας πιο κοντά στον άλλον.

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ
Α1

Ο Οδυσσέας είναι στο νησί της Ωγυγίας παγιδευμένος, θέλοντας να δει τους δικούς του, αλλά δε μπορεί, διότι το νησί της Ωγυγίας είναι στη μέση του πουθενά. Η Πηνελόπη και ο Τηλέμαχος βαστάνε τον Οδυσσέα επάνω τους.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗ
Α4