Ένα μάγκας που διαρκώς επιστρέφει

 

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: Ποιος είναι αυτός που μιλάει για τους καυγάδες ανάμεσα στον Λουκά και τον Βρασίδα, για το μεγάλο σπίτι με τους πολλούς υπηρέτες, για τον Βασίλη τον περιβολάρη, τον Εγγλέζο αμαξά και τον Βούλγαρο γαλατά; Πού γίνονται όλα αυτά; Και ποιος είναι ο τόπος και ο χρόνος; Η φωνή που ακούμε να μας αφηγείται αυτόν τον παράξενο και ταυτόχρονα γοητευτικό κόσμο ανήκει σε έναν σκύλο που ακούει στο πολύ επιτυχημένο όνομα «Μάγκας». Βρισκόμαστε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και όλα αυτά που διηγείται η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα, διά στόματος του Μάγκα, διαδραματίζονται τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, τότε που στην Αίγυπτο ζούσαν αρκετές χιλιάδες Έλληνες οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την καλλιέργεια και το εμπόριο του βαμβακιού. Η διήγηση του Μάγκα ξεκινάει πάνω από το πλοίο, όταν αυτό μεταφέρει όλη την οικογένεια από τη Σούδα της Κρήτης στο Μισίρι, την Αίγυπτο δηλαδή, ενώ ολοκληρώνεται με το επεισόδιο του ξυλοδαρμού του Βούλγαρου γαλατά από τον Βασίλη. Εδώ βρίσκεται και η καρδιά του βιβλίου, που δεν είναι άλλη από την ιστορία του Μίκη Ζέζα, μια κι αυτό το ψευδώνυμο είχε ο Παύλος Μελάς όταν βγήκε να πολεμήσει στη Μακεδονία το 1904. Ο Μάγκας λοιπόν παρακολουθεί, ακούει, βλέπει, «μιλάει». Εκτός όμως από τις ιστορίες του αγώνα των Ελλήνων εναντίον των Βουλγάρων και των Τούρκων, ο Μάγκας εξιστορεί και διάφορα επεισόδια από την καθημερινή ζωή μέσα στα σπίτια και στα σοκάκια της Αλεξάνδρειας, ανάμεσα στους ντόπιους και τους Έλληνες. Και ίσως αυτό είναι το πιο γοητευτικό κομμάτι όλου του βιβλίου. 

 ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: Όπως λίγο πολύ όλα τα βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα, έτσι κι αυτό έχει γνωρίσει μεγάλη εκδοτική επιτυχία και επανεκδίδεται συνεχώς. Κεντρικό θέμα είναι οι εθνικοί αγώνες των Ελλήνων, κάτι που το διαπιστώνει κανείς και στα υπόλοιπα έργα της Π. Δέλτα. Η τωρινή έκδοση έχει για εξώφυλλο μια μακέτα του Δημήτρη Καλοκύρην ενώ υπάρχουν και πολλές εικόνες που κάνουν την ανάγνωση ακόμη πιο ευχάριστη και ενδιαφέρουσα. Η Πηνελόπη Δέλτα αφιερώνει το βιβλίο στους εγγονούς της Απόστολο Παπαδόπουλο και Παύλο Ζάννα. Aυτός ο τελευταίος υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες μορφές στα σύγχρονα ελληνικά γράμματα, καθώς ανάμεσα στα έργα του συγκαταλέγεται και η μετάφραση στα ελληνικά ενός σπουδαίου έργου, του βιβλίου του Μαρσέλ Προυστ «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο». 

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Τρίτο παιδί του Εμμανουήλ Μπενάκη και γεννημένη το 1874 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, η Πηνελόπη Δέλτα έγραψε πολλά διηγήματα και μυθιστορήματα που προορίζονταν κυρίως για παιδιά και τα οποία είχαν για πρωταγωνιστές προσωπικότητες με ζωηρή συμμετοχή στα εθνικά θέματα και γεγονότα του καιρού της. Είχε προσωπική φιλία και αλληλογραφία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Από το 1925 όμως και στο εξής η υγεία της κλονίζεται. Τη μέρα που οι Γερμανοί κατακτητές μπήκαν στην Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα αυτοχειριάσθηκε. Στην πλάκα του τάφου της χαράχθηκε η λέξη «Σιωπή». Μερικά από τα έργα της: «Για την πατρίδα», «Παραμύθι χωρίς όνομα», «Στα μυστικά του Βάλτου», «Τρελαντώνης» κ.ά.

Κώστας Ακρίβος