Συναντώντας τη συγγραφέα Φωτεινή Φραγκούλη

Πώς αρχίσατε να γράφετε βιβλία για παιδιά; 

Δεν ξεκίνησα να γράφω βιβλία για παιδιά. Απλά ξεκίνησα να γράφω. Ο τρόπος μου ταιριάζει σε αυτό που ονομάζουμε «λογοτεχνία για παιδιά». Κάποτε αφηγήθηκα ένα παραμύθι στους μαθητές μου στο σχολείο, το οποίο τους άρεσε πολύ, οπότε συνέχισα γράφοντας κι έτσι έγινα συγγραφέας χωρίς καλά καλά να το καταλάβω.

Ποια είναι τα εργαλεία της δημιουργίας σας;

Γράφω με στυλό, μαύρο ή μπλε, λίγο χοντρό, πάνω σε χαρτί. Αφού γράψω αρκετά και το ευχαριστηθώ και αφού σβήσω και γράψω, και σβήσω και ξαναγράψω, μετά τα δακτυλογραφώ όλα στον υπολογιστή. Εξαρτάται από το πως αντιλαμβάνεται κανείς το χρόνο. Εγώ απολαμβάνω την καθυστέρηση στη γραφή. Δεν βιάζομαι. Πως είναι, όταν κάθεσαι με τους φίλους σου και μιλάς για πολύ ώρα; Έτσι κι εγώ : θέλω να κάθομαι με τις λέξεις, να τις χτενίζω, να τις σκουπίζω, να τις σβήνω, να τις ξαναγράφω. Δεν θεωρώ αυτή τη διαδικασία καθυστέρηση, γιατί στη συγγραφή βιώνω διαφορετικά το χρόνο.

Από πού πηγάζουν οι ιστορίες σας;

Από παντού. Από τους ήχους, από τις εικόνες, από τις μυρωδιές, από περιστατικά κι από ανατροπές.

Πού γράφετε;

Γράφω κατ’ αρχήν στο μυαλό μου. Δηλαδή μπορεί να περπατώ και να σκεφτώ κάτι. Έχω ένα σημειωματάριο μαζί μου όπου γράφω. Τυχαίνει όμως να ξεχάσω να σημειώσω μια ιδέα και να τη θυμηθώ εκεί που δεν το περιμένω. Από τις σημειώσεις μου λοιπόν η ιστορία περνάει, καθαρογραμμένη πλέον, στο χαρτί μου.

Ποια ήταν τα αγαπημένα σας παιδικά βιβλία όταν ήσασταν μικρή;

Το πρώτο βιβλίο που με μάγεψε ήταν μια συλλογή παραμυθιών του Άντερσεν που μου είχε φέρει η μητέρα μου. Επίσης μου αρέσουν πολύ τα παιδικά ποιήματα του Κρίστιαν Μόργκενστερν. Από τα ελληνικά αγαπώ τον Όμηρο : την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. 

Ποιο ήταν το αγαπημένο σας μάθημα στο σχολείο;

Όταν ήμουν μαθήτρια μου άρεσε πολύ η Ιστορία και η Έκθεση. Για να λέμε την αλήθεια, όλα τα μαθήματα μου άρεσαν: το ευχαριστιόμουνα το σχολειό. Τώρα που διδάσκω, στα αγαπημένα μου συγκαταλέγεται πλέον και η Φυσική.

Ποιο ήταν το αγαπημένο σας παιχνίδι όταν ήσασταν μικρή;

Η κούνια. Έξω από την πόρτα μου στο Μόλυβο, υπάρχουν δυο πλατάνια, στα κλαδιά των οποίων μού κρέμαγε η μητέρα μου ένα σκοινί. Έκανα κούνια και τραγουδούσα.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας φαγητό και ποιο σιχαίνεστε;

Αγαπημένα φαγητά - ως μαγείρισσα και η ίδια -  έχω πολλά. Το καλύτερό μου όμως είναι το καλό, ζυμωτό ψωμί με το τυρί και η ντοματοσαλάτα. Δεν έχω κάποιο που σιχαίνομαι αλλά δεν τρελαίνομαι για τα σαλιγκάρια.

Πώς ήταν η μέρα σας σήμερα;

Ήταν μια πολύ ωραία, δημιουργική, μέρα στο σχολείο, γιατί ετοιμάζουμε μια γιορτή με τους μαθητές μου

Τι θα γίνετε όταν μεγαλώσετε;

Είμαι μεταξύ αρχιτέκτονα και αρχαιολόγου, αλλά μάλλον αρχιτέκτονας. Η αρχιτεκτονική με γοητεύει πολύ.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας χρώμα και γιατί;

Μου αρέσει το ανοιχτό πράσινο που έχουν τα φρέσκα φύλλα του πλατάνου

Τι είναι το καλύτερο πράγμα που θα μπορούσε να σας δώσει ποτέ κανείς;

Αγάπη και τραγανά κερασάκια!

Αν μπορούσατε να ήσασταν ο ήρωας ενός παιδικού βιβλίου ποιος θα ήταν αυτός;

Η Τοσοδούλα.

Ποιο είναι το πιο μαγικό και περιπετειώδες μέρος που έχετε βρεθεί;

Η τάξη μου!

Τι είναι η μαγεία;

Μαγεία είναι οι μυρωδιές που έρχονται από την κουζίνα, το άρωμα της μαμάς μου, το γιασεμί, η βροχή όταν πέσει στο χώμα. Τα απλά πράγματα είναι η μαγεία. Όταν μυρίζουν οι κουραμπιέδες, όταν βλέπεις ένα ηλιοβασίλεμα, όταν ακούς ένα πουλί να κελαηδά , όταν βλέπεις τα πρώτα καρπούζια στα οπωροπωλεία, όλα αυτά είναι μαγεία. Και τα χέρια των ανθρώπων, όταν κάνουν το καλό, είναι μαγεία.

Τι γίνεται μετά το «έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα»;

Για μένα καμία ιστορία δεν έχει τέλος. Ένα βιβλίο μπορεί να τελειώνει εκεί όπου σταματά να διαβάζει ένας αναγνώστης, αλλά η ιστορία αρχίζει από τη στιγμή που τελειώνει το βιβλίο. Έτσι όπως δηλαδή αυτή κάθεται μέσα στην ψυχή του αναγνώστη, πως εκείνος την επεξεργάζεται και που τον ταξιδεύει, σε σχέση με τα συναισθήματα που του δημιούργησε. Εκεί αρχίζει η πραγματική ιστορία και ίσως εκεί είναι και το νόημά της, όταν αυτή αρχίσει να κάνει τη διαδρομή της μέσα στον άνθρωπο που τη διάβασε. 

Ποιο είναι το τελευταίο όνειρο που θυμάστε;

Είδα στον ύπνο μου ότι μου έφεραν ένα ψαράκι για να το μαγειρέψω και ήταν ζωντανό. Κι εγώ δεν άντεχα να περιμένω να πεθάνει μέσα στον νεροχύτη της κουζίνας μου, οπότε το έβαλα σε μια σακουλίτσα με νερό και πήγα και το έριξα στην θάλασσα. Δεν μοιάζει με παραμύθι; Το έφτιαξα λοιπόν σε ιστορία και λέγεται «Ο Λύχνος» 

συνέντευξη της Φωτεινής Φραγκούλη στον Μικρό αναγνώστη  

Η Φωτεινή Φραγκούλη γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μόλυβο της Λέσβου. Από μικρή βρήκε στις λέξεις ότι πιο πολύ τη γοήτευε για να εκφραστεί. Έχει σπουδάσει παιδαγωγικά και ψυχολογία και εργάζεται ως δασκάλα στο 106^ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών. Η παρουσία των μικρών της φίλων στη ζωή της, της δίνει χαρά και δύναμη.

Έργα της είναι: «Το χωραφάκι της αγάπης», Γνώση, 1990, «Η Κυράνη του δάσους», Αλεξάνδρεια, 1993 (έργο που ανέβηκε σε θεατρική παράσταση από την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης στη Θεσσαλονίκη το 2008 και στο πλαίσιο του προγράμματος Μελίνα Μερκούρη ταξίδεψε σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού), «Η Πορφυρένια και το μαντολίνο της», Αλεξάνδρεια, 1995, «Το μισό πιθάρι», Ελληνικά Γράμματα, 2000 (Α΄ βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και βραβείο του περιοδικού «Διαβάζω»), «Το ταίρι της αταίριαστης», Ελληνικά Γράμματα, 2003 (ένα παραμύθι για μεγάλους), «Οι άγγελοι των κοχυλιών», Ελληνικά Γράμματα, 2003, «Το τραγούδι της Περσεφόνης», Ελληνικά Γράμματα, 2005 (Α΄ βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου), «Εφτά ορφανά μολύβια… εφτά ιστορίες», Ελληνικά Γράμματα, 2008 (Κρατικό βραβείο παιδικού λογοτεχνικού βιβλίου 2009 και βραβείο εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου περιοδικού «Διαβάζω», 2009), «Κατ-γατ-καραγάτ», Εκδόσεις Πατάκη, 2011.