Οι Μυκηναίοι γράφουν...

Κνωσός. Πινακίδες Γραμμικής Β

 Αν ζούσες, φίλε μας, τα μακρινά εκείνα χρόνια, δεν θα έγραφες σε χαρτί, ούτε βέβαια σε υπολογιστή! Θα έπαιρνες πηλό και πάνω του θα χάραζες το κείμενό σου γρήγορα-γρήγορα όσο ο πηλός σου θα ήταν νωπός. Ύστερα θα τον στέγνωνες στον ήλιο. Δεν θα τον έψηνες. Να, έτσι έγραφαν οι Μυκηναίοι! Οι γραφείς τους ήταν σαν τους σημερινούς γραμματείς που εργάζονται στις επιχειρήσεις.

Μόνο που εκείνοι έπαιρναν πηλό και πάνω χάραζαν ό,τι ήθελαν να γράψουν. Αυτά τα κομμάτια πηλού τα λέμε πινακίδες.

Η μυκηναϊκή γραφή είναι η πρώτη ευρωπαϊκή γραφή που έχει αποκρυπτογραφηθεί και αποτελεί την προγιαγιά της ελληνικής γλώσσας. Ξαφνιάζει η αντοχή των μυκηναϊκών λέξεων στο χρόνο. Πλάστηκαν 700 χρόνια πριν από τον Όμηρο κι όμως χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα!

Οι πρώτες πινακίδες με μυκηναϊκή γραφή, τη Γραμμική Β, ανακαλύφθηκαν από τον Άρθουρ Έβανς στα πλουσιότατα αρχεία του ανακτόρου της Κνωσού, στην Κρήτη. Δεν μπορούσε όμως να τις διαβάσει.  

Δίσκος της Φαιστού: το αρχαιότερο έντυπο κείμενο του κόσμου. Υπάρχουν πάνω του 45 διαφορετικά σημεία ιερογλυφικής γραφής. Πήλος, 1700 π.Χ. και τώρα Ηράκλειο, Αρχαιολογικό Μουσείο

Δύο τύποι γραφής παλαιότεροι από τη Γραμμική Β εμφανίστηκαν και αυτοί στην Κρήτη: η Ιερογλυφική και η Γραμμική Α. Στα ιερογλυφικά κάθε εικόνα εκφράζει μια έννοια, κάτι συγκεκριμένο. Αυτή τη γραφή τη βλέπουμε στον μοναδικό πήλινο δίσκο που βρέθηκε στη Φαιστό.

Αυτός ο δίσκος της Φαιστού θεωρείται το πιο παλιό δείγμα τυπογραφίας στον κόσμο! Ίσως πάλι το αρχαιότερο βιβλίο της ανθρωπότητας να είναι αυτό που βρέθηκε σ' ένα ναυάγιο του 14 αιώνα π.Χ. κοντά στη Μικρασιατική ακτή. Ένα πλοίο μετέφερε μυκηναϊκά εμπορεύματα και πρώτες ύλες: χαλκό, κασσίτερο, ελεφαντόδοτο, ήλεκτρο, έβενο και αμφορείς με χιώτική μαστίχα. Σ' αυτό το πλοίο, λοιπόν, που ναυάγησε, βρέθηκαν δυο πινακίδες, σαν βιβλίο, που είχαν χαραγμένα πάνω τα ονόματα των πελατών και το κατάστιχο των εμπορευμάτων.

Απόσπασμα από το βιβλίο της Σοφίας Γιαλουράκη "Χρυσές Μυκήνες", εκδόσεις Ακρίτας

Βρέθηκε το 1908 στα ερείπια του μινωικού ανακτόρου στη Φαιστό